موسیقی ایران با وجود او جنبه علمی پیدا کرد
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۱۶۷۱
لیلا ضامنی: «علینقی خان وزیری» یا «کلنل وزیری» را پدر موسیقی نوین ایران می دانند، او ۹۲ سال عمر کرد و در این عمر پربار خدماتی به موسیقی ایران عرضه کرده که کمتر هنرمندی آن را به موسیقی ایرانی عرضه کرده است؛ علی نقی خان وزیری به خاطر سالها خدمت در ارتش و رسیدن به درجه سرهنگی یا همان کلنلی، به کلنل وزیری مشهور شده بود، اما او عاشق موسیقی بود و بین نظامیگری و کار موسیقی سرانجام موسیقی را برگزید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خدمات «کلنل وزیری» به موسیقی ایرانی ارزشمند است، چگونه باید این خدمات را به نسل جوان که کمتر ایشان را می شناسند آشنا کرد؟
بسیار خوشحالم که در مورد مرد بزرگ موسیقی ایران که یک مرد تکرار ناپذیر در عرصه موسیقی ایران است صحبت می کنید، «کلنل وزیری» نقطه عطفی در موسیقی ایران است و باید موسیقی ایران را به دو بخش بخش قبل از کلنل وزیری و بعد از کلنل وزیری تقسیم کرد؛ ایشان تاثیر زیادی بر موسیقی ایران داشتند و خدمات ارزشمندی انجام دادند. در واقع «کلنل وزیری» اولین کسی بودند که هنرستان موسیقی را در تهران تاسیس کردند و سپس در شهر رشت، بهشت ایران هنرستان موسیقی را راه انداختند و مدیریت آن را به استاد «ابوالحسن خان صبا » می دهند و شاگردان زیادی تربیت کردند آنها از موسیقی مناطق محلی گیلان الهام گرفتند و نقش عمیقی در موسیقی کلاسیک ایران داشتند، استاد صبا، روح الله خالقی که موسیقی گلها مدیون آثار موسیقی ایشان است و آثاری که «بنان» خواننده خوش آوا و اسطوره خواند همه از ساخته های شاگردان کلنل وزیری است؛ خوشحالم که از این مرد بزرگ یاد می شود؛ به همت یک مرد نازنین و هنردوست که به کارهای هنری میپردازند. مقبره وزیری که در طول سالیان حالت فرسودگی پیدا کرده بود، بازسازی شد و تحولی در آنجا ایجاد شد. در مورد کلنل وزیری نمی شود در چند کلمه حرف زد باید در مورد ایشان کتاب ها نوشته شود و سمینارها برگزار شود. متاسفانه باید خبری به شما بدهم متاسفانه دانشجویان سال سه و چهار اغلب می گویند اسم کلنل وزیری را نشنیدم و شناخت چندانی از این مرد بزرگ ندارند و آنها مقصر نیستند.
بیشتر بخوانید: موسیقی برای موسیقی و موسیقی در محافل، باب میلِ ابتهاج نبود آیین بزرگداشت پدر موسیقی نوین ایران برگزار میشودمقصر اینکه دانشجویان موسیقی یا جامعه امروز کلنل وزیری را نمی شناسند چیست؟
یکی دلیل اش این است که رادیو فرهنگ که می خواهد فرهنگ پروری کند و آهنگی که پخش می کند می گوید این آهنگ که شنیدید با صدای فلان خواننده بود اما نمی گوید پدید آورنده این اثر چه کسی بود یا آهنگساز چه کسی بود؛ این باعث می شود مردم شناختی از این استاد نداشته باشند. در این چهل و اندی سال کمتر دیدم رادیو و تلویزیون نامی از کلنل وزیری ببرند آنها فقط از چند آهنگسازی که به لطف انقلاب شناخته اند نام می برند؛ یا از آثار روح الله خالقی که شاگرد کلنل وزیری به ندرت نام میبرد همین باعث می شود جوانان شناخت کمتری از ایشان پیدا کنند.
«کلنل وزیری» چه نقشی در نت نویسی یا آوانگاری در موسیقی ایران داشتند؟
آوانگاری یا نت نویسی قبل از استاد وزیری بزرگانی بودند که خدمات فرهنگی به موسیقی کردند اما وزیری نقطه عطفی در این رهگذر بودند. عده ای از نظامیان که در ارتش خدمت می کردند نت را از غرب می آورند ولی وزیری نقطه عطفی در آوانگاری موسیقی ایرانی بود قبل از آن نوازندگان با نت آشنایی نداشتند و شفاهی و حسی کار می نوشتند و در واقع کلنل وزیری با هنرستانی که تاسیس کرد نت نویسی و آوانگاری را اشاعه دادند و شاگردانی را تربیت کرد که سرآمد موسیقی ایران هستند؛ استاد صبا شاگرد کلنل وزیری شاگردان زیادی تربیت کرد؛ وقتی از استاد «تجویدی» صحبت می کردیم می گفت افتخار من شاگردان استاد صبا بودن است یا «همایون خرم»، «حبیب الله بدیعی» و «فرامرز پایور» هر کدام اسطوره بودند ولی سر نخ همه اینها استاد وزیری بود که استاد صبا را در تاریخ ایران تحویل جامعه موسیقی می دهند.
نقش «کلنل وزیری» در مرسوم کردن آهنگسازی به شیوه غربی در موسیقی ایرانی چه بود؟
تا قبل از «کلنل وزیری» موسیقی ملی شفاهی و سینه به سینه انتقال پیدا کرد ولی کلنل وزیری آوانگاری و نت نویسی را اشاعه دادند و از آن به بعد نوازندگانی متکی به بداهه نوازی و شفاهی و سینه به سینه نبود و جنبه علمی پیدا کرد. ردیف های موسیقی ایران را صبا برای سازهای مختلف مکتوب کرد و سرنخ همه اینها به «کلنل وزیری» می رسد که موسیقی ما را مدون کردند؛ تا قبل از ایشان مرسوم نبود از صد موسیقیدان ایران یکی این شکلی بود سرنخ تمام تکنیک و این فن آوانگاری خود کلنل وزیری هستند.
۵۵۵۵
کد خبر 1679837منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: موسیقی ایرانی نوازنده و آهنگساز پدر موسیقی نوین ایران موسیقی ایران موسیقی ایرانی نقطه عطفی کلنل وزیری استاد صبا نت نویسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۱۶۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حال موسیقی ایران خوب است
«بهنظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. » این بخشی از گفتههای علیرضا طلیسچی، خواننده شناختهشده و پرطرفدار پاپ است که توانسته جایگاهش را با کنسرتهایی که برگزار میکند، تثبیت کند.
به گزارش ایسنا، به نقل از همشهری، تولید و پخش رئالیتیشوها، از «مافیا» گرفته تا «پدرخوانده»، در شبکههای نمایش خانگی داغ است و یکی از این برنامهها که اینروزها طرفداران قابل توجهی پیدا کرده، رئالیتیشو «زودیاک» است که با عنوان «شبهای مافیا» بازی جذابی برای طرفدارانش پخش میکند. در این برنامه یک قاتل سریالی به نام زودیاک شهروندان و مافیای سیسیل را هدف قرار میدهد. در این برنامه محمد بحرانی نقش گرداننده بازی را بر عهده دارد.
سریال «شبهای مافیا: زودیاک» به کارگردانی محمدرضا رضائیان در سال۱۴۰۲ ساخته شده است. در فصل دوم این رئالیتیشو، فرزاد حسنی، دارا حیایی، جواد خواجوی، محیا دهقانی، متین ستوده، مجتبی شفیعی، علیرضا طلیسچی، سعید فتحی روشن، بهار قاسمی، مریم مؤمن، مهدی مهدیپور و امیرحسین هاشمی به هنرمندی پرداختهاند.
علیرضا طلیسچی یکی از خوانندگان شناختهشده و پرطرفدار پاپ است؛ خوانندهای که توانسته جایگاهش را با کنسرتهایی که برگزار میکند تثبیت کند. این خواننده پاپ که متولد۶۴ است، از میانه دهه۸۰ فعالیتش را به شکل رسمی آغاز کرد و تکآهنگهایش طرفداران خاص خودش را دارد. طلیسچی در این گفتوگو از حضورش در برنامه «شبهای مافیا» میگوید و در بخشهای دیگری از این گفتوگو از وضعیت امروز موسیقی صحبت کرده است.
این روزها رئالیتیشوهای متنوعی در شبکه نمایش خانگی پخش میشود. چطور شد که در برنامه «شبهای مافیا: زودیاک» شرکت کردید؟
از طریق تیم تولید به برنامه دعوت شدم و علاقه داشتم که ببینم چطور میتوانم در این سناریو بازی کنم. من قبلا هم در یک شو، مافیا بازی کرده بودم، اما بهنظرم «زودیاک» شیکتر است و پیچیدگیهایش بازی را برای بیننده جذابتر میکند.
خیلیها به برد و باخت در یک مسابقه اهمیت میدهند. برد و باخت برای شما چطور بود؟
شرکت در این برنامه بیشتر برایم جنبه سرگرمی دارد. اینطور نگاه میکنم که با یک گروه خوب دور هم هستیم و هدفمان این است که برای بینندههای برنامه لحظاتی حال خوب ایجاد کنیم که امیدوارم به چنین نتیجهای رسیده باشیم.
اخیرا در نمایش خانگی، محصولاتی در حوزههای مختلف ورزش، موسیقی، مذهبی و... تولید شده است. از نظر شما، تولید برنامههای حوزه موسیقی مثل «صداتو» چه تأثیری بر ارتباط بیشتر مردم با موسیقی دارد؟
ساخت برنامههای خوب در این حوزه به ارتباط بیشتر مردم با موسیقی کمک میکند، اما اینکه این برنامهها بتواند هنرمند بسازد مبحث دیگری است، چون یک خواننده هرقدر هم تخصصی وارد یک حوزه بشود، تا جو کار و فعالیت حرفهای در فضای تولید و صحنه را تجربه نکند، به موفقیت نمیرسد. از نظر من، ورود به عرصه خوانندگی و فضای حرفهای موسیقی کاملا نیازمند تجربه این واقعیت است. تمام این مسابقاتی هم که اخیرا تولید و پخش شده یکیدو چهره را به فضای موسیقی معرفی کرده، اما به لحاظ ایجاد سرگرمی برای مردم کاملا موفق ظاهر شدهاند و اگر از این قبیل برنامهها باز هم تولید شود، به فهم و درک بیشتر مردم از فضای موسیقی کمک قابل توجهی میکند.
پیشنهادی برای حضور در برنامههای موسیقی داشتهاید؟
پیشنهاد داشتهام، اما علاقه نه، چون بهنظرم در جایگاهی نیستم که بخواهم کسی را قضاوت کنم و اصولا هم موسیقی تا یک جایی بهصورت علمی و پایه آموختنی است و از آن به بعدش دیگر سلیقهای میشود. پس قضاوت کردن راجع به صداها را باید به مردم بسپاریم.
این روزها بازار کنسرتهای پاپ داغ است. درست است که موسیقی کشور افت و خیزهای زیادی دارد و با مشکلات خاص خودش دست و پنجه نرم میکند، با این حال اوضاع این روزهای موسیقی کشور چطور است؟
بهنظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. موسیقی ما در سالهای اخیر دچار تحولات عجیب و غریبی شد که بخشی از این تحولات مثبت بود و بخشی هم منفی. خوشحالم که با ورود هنرمندان حرفهایتر و صداهای قشنگتر و احساس بیشتری که در کارها وجود دارد موسیقی دارد از آن حالت قبلی بیرون میآید و خودش را ترمیم میکند.
برویم سراغ مسئله ترند شدن برخی از قطعههای موسیقی مثل قطعه «پاقدم» که اخیرا بسیار شنیده و معروف شد. چه میشود که یک کار اینطور دیده و شنیده و پرطرفدار میشود؟
بخش زیادی از این اتفاق مربوط به تجربه است و بخشی هم سلیقه و هوش بازار. ولی در نهایت کارها را مردم برجسته میکنند، یعنی اگر مردم کاری را دوست داشته باشند، آن کار به موفقیت بزرگی میرسد. «پاقدم» یک قطعه موسیقی دهه شصتی است که در آن استانداردهای ضبط موسیقی آن دوران کاملا رعایت شده و فکر میکنم جدا از تنظیم و میکس و مستر خوب امیربهادر دهقان، شعر و ترانه و ملودی هم خیلی به کارهای آن دهه نزدیک است.
شما در قطعههای معروفتان هم سبک شاد دارید و هم قطعههای احساسی و غمگین. تمایل مردم بیشتر به شنیدن کدام یک است؟
اگر به تاریخمان رجوع کنید، میبینید که مردم ما پر از غم و غصه بودهاند و طبیعتا تمایلشان به آهنگهای شاد بیشتر است. در کنسرتها هم همینطور است. وقتی یک پدر بودجه مشخصی برای خانوادهاش کنار میگذارد تا در کنسرت شرکت کنند، دلش نمیخواهد که مجددا در فضای غمگین قرار بگیرند. بنابراین تمایلشان به شنیدن و همراهی در خواندن آهنگهای شاد بیشتر است. البته از قدیم موسیقی شاد نسبت به موسیقی غمگین بیشتر شنونده و طرفدار داشته است.
این روزها مدام نام خوانندههای جدیدی را میشنویم که در فضای مجازی معرفی میشوند. یا گاهی روی بیلبوردها تبلیغ کنسرت خوانندههایی را میبینیم که خیلیها نمیشناسندشان. این افزایش ورود به عرصه خوانندگی اتفاق مثبتی است یا منفی؟
ما خوانندگانی داشتهایم که با یک قطعه روی صحنه آمدهاند و بقیه قطعههایشان حالت مکمل همان یک قطعه را داشته. از آن طرف هم هنرمندی داشتهایم که با هر قطعه جدید مخاطبان بیشتری را جذب کرده و بهتدریج معروف شدهاست. در هر صورت، دیده شدن یک اثر هنری و محبوب شدن هنرمند به مردم بستگی دارد.
به تجربه حوزههای هنری دیگر مثل بازیگری هم فکر میکنید یا پیشنهادی داشتهاید؟
من یکبار این را تجربه کردم و متأسفانه بازخورد خوبی از این کار نداشتم، به خاطر اینکه تیم تولید آن کار تیمی که فکر میکردم نبود. البته بازیگران و بقیه عوامل همه خوب بودند، اما تجربه خوبی برای من نبود و ترجیح میدهم که فعلا دوباره آن فضا را تجربه نکنم و در کار خودم پیش بروم، هرچند از آینده و تصمیمات بعدیام خبر ندارم.
رئالیتیشوها توانستهاند تا اندازه ای شبکه نمایش خانگی را متحول کنند
در چند سال اخیر پلتفرمها به کاربران امکان میدهند فیلمها و سریالها را بهصورت آنلاین تماشا کنند و بهسرعت به رقیبی برای تلویزیون تبدیل شدهاند.
یک مقایسه ساده در تولیدات و سریالهای پخششده در ابتدای سال۱۴۰۳ تا امروز میان پلتفرمهای نمایش خانگی و تلویزیون نشان میدهد تلویزیون با وجود آنکه نسبت به سال گذشته با کمکردن حساسیتهایی سعی در جذب هنرمندان و چهرههای مطرح کرده اما باز هم بازی را در زمین رقابت با پلتفرمهای پخش نمایش خانگی واگذار کرده است.
این روزها تولید رئالیتیشوها و برنامههای مسابقه که در شبکه نمایش خانگی تولیدشده، توانسته جذابیت زیادی برای مخاطب امروز بهوجود بیاورد، مخاطبی که تنها با تماشای سریال و فیلم نمیتواند اوقات فراغت خود را پر کند. بنابراین از یکسو پلتفرمهای گوناگون در شبکه نمایش خانگی در بیشتر سریالهای خود توانستهاند با تمرکز بر جذابیتهای داستانی و استفاده درست از ستارگان سینما و تئاتر تولیدات جذابی را پیش روی مخاطب بگذارند و از سوی دیگر با تولید و پخش برنامههای مختلف نشان دادهاند توجه به ذائقه مخاطب برایشان مهم است و در بخشهایی موفق شدهاند.
البته دامنه صنعت سرگرمی آنقدرگسترده است که ما در تلویزیون یا حتی شبکه نمایش خانگی هنوز نتوانستهایم رقابتی با برنامههای خارجی داشته باشیم. با این حال، برخی از این برنامهها توانستهاند آنقدر جذاب باشند که تماشاگران فصلهای آن را دنبال میکنند.
VODها طیف گستردهای از فیلمها و سریالها را از سراسر جهان به کاربران ارائه میدهند. این امر بهمعنای انتخاب بیشتر برای بینندگان و رهایی از محدودیتهای برنامههای روتین است.
نمیتوان منکر این موضوع شد که پلتفرمهای نمایش خانگی با ارائه فرصتی جدید برای پخش فیلمها و سریالهای ایرانی، به افزایش تولید محتوای داخلی در این کشور کمک کردهاند. این امر منجر به ایجاد شغلهای جدید و رونق صنعت سرگرمی ایران شده است.
VODها در حال حاضر نقش مهمی در صنعت سرگرمی ایران ایفا میکنند و ظرفیت این را دارند که در آینده نقش مهمتری ایفا کنند. با رفع چالشهای موجود، VODها میتوانند به گزینهای محبوبتر برای سرگرمی در ایران تبدیل شوند و بهطور قابلتوجهی بر نحوه تماشای فیلم و سریال توسط مردم ایران تأثیر بگذارند.
انتهای پیام